บทบาทผู้นำชุมชนในการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง : กรณีศึกษาตำบลนาผือ อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1)บทบาทการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในกระบวนการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง 2)ประโยชน์ของแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในกระบวนการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง 3)ปัญหาและอุปสรรคในการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง วิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ วิธีการศึกษาและเก็บข้อมูลแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนแรกเป็นข้อมูลที่ศึกษาจากเอกสาร (Documentary Study) ได้แก่ หนังสือ วารสาร บทความ ตลอดจนเอกสารต่าง ๆ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องในส่วนที่ 2 เป็นข้อมูลที่ศึกษาจากภาคสนาม (Field Study) โดยการสัมภาษณ์แบบเป็นทางการ และไม่เป็นทางการ ด้วยวิธีการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (In-depth Interview) และการสนทนากลุ่มแบบย่อย (Focus group) นอกจากนั้นยังมีการบันทึกประวัติชีวิต (Life-history Collection) ของผู้นำชุมชนที่เป็นคณะทำงานแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองที่สำคัญ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้นำชุมนที่เป็นคณะกรรมการแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองที่สำคัญ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้นำชุมชนที่เป็นคณะกรรมการแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองที่โดดเด่นของแต่ละหมู่บ้าน หมู่บ้านละ 2 คน จำนวน 12 หมู่บ้าน รวม 24 คน ผลการศึกษาสรุปได้ ดังนี้
1)บทบาทการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในกระบวนการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง คณะกรรมการแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองตำบลนาผือ ใช้กระบวนการในการเรียนรู้ร่วมกันในการทำงาน โดยการประสานงานเพื่อให้เกิดความเข้าใจและให้ทุกฝ่ายได้เข้ามามีส่วนร่วมในการทำงานอย่างเท่าเทียมกัน ตั้งแต่หน่วยงานราชการต่าง ๆ องค์การบริหารส่วนตำบล ผู้นำทางการจากทุกหมู่บ้าน ผู้นำกลุ่มอาชีพและพี่น้องประชาชนจากหมู่บ้านต่าง ๆ ที่พร้อมจะเข้ามาเป็นอาสาสมัคร โดยเอาประโยชน์ของชุมชนเป็นตัวตั้ง
2) ประโยชน์ของแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในกระบวนการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง ได้ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนในหลายด้าน คือ การเปลี่ยนแปลงและผลที่เกิดขึ้นทางเศรษฐกิจ การเปลี่ยนแปลงและผลที่เกิดขึ้นทางสังคม การเปลี่ยนแปลงและผลที่เกิดขึ้นทางด้านวัฒนธรรม
3) ปัญหาและอุปสรรคในการจัดทำแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเอง สามารถแยกออกได้เป็น 2 ด้าน คือ ด้านตัวบุคคล และด้านกระบวนการและวิธีการ