การศึกษาความเป็นไปได้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ข้าวเพื่อการอุตสาหกรรมขนาดย่อม (SMEs) : กรณีข้าวแผ่น

จากการศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตข้าวแผ่นเพื่อการอุตสาหกรรมขนาดย่อมใน 5 จังหวัด คือ จังหวัดหนองคาย อุดรธานี สกลนคร มุกดาหาร และอุบลราชธานี พบว่า แหล่งการผลิตข้าวแผ่นในเชิงการค้ามีมากที่สุดที่จังหวัดหนองคาย คือ ที่บ้านสามัคคี บ้านศรีเชียงใหม่ อ.ศรีเชียงใหม่ และบ้านท่าบ่อ อ.ท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย ซึ่งมีลักษณะการผลิตเป็นแบบอุตสาหกรรมในครัวเรือย มีจำนวนผู้ผลิตลดลง และเปลี่ยนจากผู้ผลิตที่เป็นคนเวียดนามมาเป็นคนไทยแทน สำหรับปัจจัยที่เป็นปัญกาของการผลิตข้าวแผ่นมากที่สุดคือ คุณภาพวัตถุดิบ โดยวัตถุดิบมีคุณภาพไม่สม่ำเสมอ แต่พบข้าวพันธุ์พื้นเมือง ชื่อ ข้าวเจ้าพันธุ์แดง เป็นวัตถุดิบที่มีศักยภาพสามารถนำมาแปรรูปเป็นข้าวแผ่นได้ดีมาก แต่ให้ผลผลิตต่อไร่ต่ำ ผู้ผลิตให้ความสำคัญในเรื่องสุขอนามัยค่อนข้างน้อย และขาดมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ผู้ผลิตขาดความมั่นในในการทำตลาดด้วยตนเอง และพ่อค้าคนกลางไม่ประสงค์จะขยายตลาดเพิ่ม ด้วยเหตุนี้จึงทำให้การขยายตัวของการผลิตและการตลาดข้าวแผ่นเป็นไปอย่างช้ามากและมีแนวโน้มลดลง