การประเมินมูลค่าพื้นที่ชุ่มน้ำและแนวทางการจัดการทรัพยากรพื้นที่ชุ่มน้ำอย่างยั่งยืน

พื้นที่ชุ่มน้ำบึงสวะเป็นแหล่งน้ำที่ให้ประโยชน์ที่กำลังถูกคุกคาม เพื่อหาแนวทางการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำ โดยศึกษาสภาพทางกายภาพ สิ่งแวดล้อม ครอบคลุมสภาพป่าทาม การไหลเข้า ออก ปริมาณน้ำ คุณภาพน้ำ บทบาทของประชาชนในการอนุรักษ์ ประเมินมูลค่าการใช้ประโยชน์ทรัพยากร มูลค่าความเต็มใจที่จะจ่ายเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรประมง มูลค่าที่ยินดีจะรับค่าชดเชยหากสูญเสียสิทธิการเข้าไปใช้ประโยชน์ และการวางแผนการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำ
ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ชุ่มน้ำมีทางน้ำไหลเข้าและไหลออก 2 ทาง จากลำสวะและแม่น้ำมูล คุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพในแหล่งน้ำผิวดิน ประเภทที่ 2 แต่มีความขุ่นเกินเกณฑ์มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมน้ำบริโภค ชุมชนใช้ประโยชน์อย่างเปิดกว้าง ป่าทามเหลืออยู่ 53.96 ไร่ มีสภาพไม่สมบูรณ์ ควรปลูกไม้ดั้งเดิม เพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศ และใช้ประโยชน์ไม้ในอนาคต
ประชาชนส่วนใหญ่ให้คุณค่าพื้นที่ชุ่มน้ำในระดับต่ำ ซึ่งสะท้อนว่าประชาชนยังขาดความตระหนักในความสำคัญของพื้นที่ชุ่มน้ำ จากการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว พบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทการอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำ คือ ระดับการศึกษา การใช้ประโยชน์พื้นที่ชุ่มน้ำ ความรู้เกี่ยวกับพื้นที่ชุ่มน้ำ ความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และการให้คุณค่าพื้นที่ชุ่มน้ำ
ผลการวิจัยได้ถูกนำไปใช้ประยุกต์ใช้วางแผนการจัดการทรัพยากรพื้นที่ชุ่มน้ำและได้รับการจัดสรรงบประมาณเพื่อดำเนินกิจกรรมอนุรักษ์ทรัพยากรประมง ทรัพยากรน้ำ และให้ความรู้เกี่ยวกับพื้นที่ชุ่มน้ำแก่เยาวชน เพื่อกระตุ้นและส่งเสริมให้เกิดการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน