แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภูสองชั้น อำเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติ ป่าเบญจพรรณ พืชทนแล้ง ลานดอกไม้ มีจุดชมวิวที่สวยงามโดยเฉพาะช่วงปลายฝนต้นหนาว มีถ้ำและตำนานของท้องถิ่น
ภูธาตุ ภูสองชั้น
แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภูสองชั้น หรือในท้องถิ่น เรียกว่า “ภูธาตุ” ซึ่งได้มาจากลักษณะของเสาหินใหญ่ที่ดูคล้ายธาตุหรือเจดีย์หิน ส่วนชื่อ “ภูสองชั้น” นั้นมีที่มาจากลักษณะของภูเขาสองลูกทับซ้อนกันอยู่ โดยมีสัณฐานและเนินภูที่ต่างระดับกันชัดเจน ภูสองชั้น เป็นภูเขาหินทรายที่มีสองชั้น สูงจากระดับน้ำทะเล 175 เมตร บริเวณโดยทั่วไปมีพรรณไม้ป่าเบญจพรรณขึ้นประปราย ซึ่งจะผลัดไปในหน้าแล้ง ฤดูกาลที่เหมาะสมสำหรับการท่องเที่ยวคือ ปลายฝนต้นหนาว หรือประมาณเดือนตุลาคม ซึ่งจะมีอากาศเย็น ดอกไม้กำลังออกดอกสวยงาม ถ้านักท่องเที่ยวอยากชมน้ำตกถ้ำค้างคาว และน้ำตกถ้ำเสือโคร่ง แนะนำให้เดินทางมาในช่วงหน้าฝน หรือประมาณเดือนมิถุนายน-กันยายน นอกจากนั้นบนภูสองชั้นยังมีจุดท่องเที่ยวต่าง ๆ ที่น่าสนใจ ได้แก่
สวนหินประหลาด จะเป็นลานที่มีหินลักษณะรูปร่างแปลกตา เช่น เต่า ปลาวาฬ ทั้งนี้ขึ้นกับจินตนาการของผู้ชม หินเหล่านี้เกิดจากการผุกร่อนของหินทรายตามกาลเวลา ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 10 ไร่
ถ้ำนายพราน บริเวณนี้มีเรื่องเล่าว่า เคยเป็นที่พักของนายพรานชาวบรูซึ่งเป็นชนเผ่าโบราณ เมื่อได้ขึ้นมาล่าสัตว์บนภูก็จะมาพักและชำแหระเนื้อสัตว์เพื่อตากแห้งที่ถ้ำแห่งนี้ เป็นการถนอมอาหารก่อนที่จะเดินทางกลับหมู่บ้าน และต่อมาที่แห่งนี้ก็เป็นที่พักของผู้คนอื่น ๆ ที่ขึ้นมาบนภูนี้ สามารถเข้าพักนอนได้ประมาณ 10-20 คน
ถ้ำสองชั้น บริเวณนี้เมื่อชาวบ้านขึ้นมาหาของป่าหรือล่าสัตว์ ก็จะมาพักที่นี้ สามารถจุคนได้ประมาณ 100 คน จุดน่าสนใจคือ เสาเฉลียงใหญ่ และด้านบนของถ้ำสองชั้นนั้นจะเป็นจุดชมวิว ที่สามารถมองเห็นทิวทัศน์ที่สวยงามของภูสองชั้นได้
ถ้ำผานางคอย มีตำนานว่า มีชาวเผ่าบรูที่อาศัยรวมกันเป็นครอบครัวใหญ่ที่ภูถ้ำค่า พอออกเรือนคู่สามีภรรยาคู่หนึ่งก็ได้มาอาศัยอยู่ที่นี่ จนผู้เป็นภรรยาคลอดลูก สัตว์ป่าอาหารมีน้อยลง สามีของนางจึงได้ออกเดินทางไปหาของป่าและล่าสัตว์ไกลขึ้น จนไปได้ภรรยาคนใหม่ แต่นางผู้เป็นภรรยาก็ยังคงเลี้ยงลูกอยู่ที่นี่ และขึ้นไปคอยสามีกลับมาบนผานั้นอย่างแน่วแน่ ว่ากันว่าเสียง กล่อมลูกของนางดังไปจนถึงบ้านถ้ำแข้ จึงเป็นที่มาของ ถ้ำผานางคอย แห่งนี้
หากนักท่องเที่ยวต้องการจะไปเที่ยวที่ภูชองชั้นนั้น จะมีลักษณะธรรมชาติตามช่วงเวลาต่าง ๆ คือ
- ช่วงเดือนมกราคม – มีนาคม เป็นช่วงของป่าผลัดใบ ป่าเปลี่ยนสี ท้องฟ้าแจ่มใส เหมาะสำหรับการพระอาทิตย์ขึ้น และการดูดาวในยามค่ำคืน
- ช่วงเดือนเมษายน – พฤษภาคม เป็นช่วงของการศึกษาธรรมชาติพืชทนแล้ง ตอนกลางวันอากาศจะร้อน
- ช่วงเดือนมิถุนายน – กันยายน เป็นช่วงที่ของป่าผลิใบ ต้นไม้เขียวชะอุ่มทั้งภู ชมความงามน้ำตกต่าง ๆ และเหมาะสำหรับการศึกษาพืชสมุนไพร ไลเคนส์ มอสและเฟิร์น รวมทั้งพืชผักต่าง ๆ ที่เป็นอาหารพื้นถิ่นของคนอีสาน
- ช่วงเดือนตุลาคม ศึกษาทุ่งดอกไม้กินแมลง กล้วยไม้ป่า แมลงต่าง ๆ ดูพระอาทิตย์ขั้นและลง และชมดาวในยามค่ำคืน
- ช่วงเดือนพฤศจิกายน – ธันวาคม ชมทุ่งดอกไม้ป่า ดูพระอาทิตย์ขั้นและลง และชมดาวในยามค่ำคืน
นอกจากนั้นแล้ว ภูสองชั้นนี้ยังมีถ้ำที่ พระอริยสงฆ์รูปหนึ่งเคยมาปฏิบัติธรรมและได้บรรลุธรรมที่นี้เมื่อนานมาแล้ว พุทธศาสนิกชนชาวบ้านผู้ศรัทธาทั้งหลายจึงเรียกขานชื่อถ้ำแห่งนี้ตามชื่ออริยสงฆ์รูปนั้นว่า “ถ้ำพ่อท่านตู๋” หรือถ้ำช้างสี
การเดินทางไปภูสองชั้นนั้นอยู่ห่างจากตัวอำเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี ไปทางทิศตะวันออกประมาณ 27 กิโลเมตร โดยใช้เส้นทางหมายเลข 2050 (ตระการ-เขมราฐ) เลี้ยวขวาที่บ้านคอนสายสู่องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำแข้ และภูสองชั้น โดยถนนคอนกรีตและถนนลูกรัง ซึ่งมีป้ายบอกตลอดเส้นทาง
นักท่องเที่ยวสามารถขอความช่วยเหลือ รับทราบข่าวสาร และการอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เช่น เตนท์ ตะเกียง ผู้นำชม โดยสามารถสอบถามไปได้ที่องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำแข้ หากมีนักท่องเที่ยวขึ้นไปที่ภูสองชั้น ทางองค์การบริหารส่วนตำบลก็จะจัดเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยให้กับนักท่องเที่ยวทั้งกลางวันและกลางคืน
วิดีทัศน์ทัศนียภาพของแหล่งศึกษาธรรมชาติภูสองชั้น โดย ศุภกร พงษ์เสือ และราชวัลลภ พื้นผา
แนะนำแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภูสองชั้น โดย องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำแข้
ที่ตั้ง แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภูสองชั้น
บ้านบ๋าหอย หมู่ 9 ตำบลถ้ำแข้ อำเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี
เว็บไซต์ : http://www.govesite.com/poosongchan/
พิกัดภูมิศาสตร์ แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภูสองชั้น
15.731660, 105.202634
บรรณานุกรม
จรณา เตชะคำภู. สัมภาษณ์, 26 มกราคม 2560
ชมรมอนุรักษ์พุทธศิลป์แห่งภาคอีสาน. (2556). ภูสองชั้น บ้านบ๋าหอย อ.ตระการพืชผล จ.อุบลราชธานี, 12 มีนาคม 2560. http://www.ubonpra.com
ศุภกร พงษ์เสือ และราชวัลลภ พื้นผา. (2558). ภูสองชั้นแบบเสร็จ, 12 มีนาคม 2560. https://youtu.be/wzKOjR7VXUE
องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำแข้. (2557). แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ภูสองชั้น, 12 มีนาคม 2560. https://youtu.be/MOkVzhtqTXQ