ตึกขาว ร.ศ.112 ความรุ่งเรืองทางการค้าของโขงเจียม

ตึกขาว ร.ศ.112 อาคารพาณิชย์หลังแรกของอำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี เป็นอาคารงานสถาปัตยกรรมแบบฝรั่งเศส สไตล์โคโลเนียล อาคารที่เกิดจากความเจริญรุ่งเรืองทางการค้าของอำเภอโขงเจียมและการค้าระหว่างไทย-ลาว

ตึกขาว ร.ศ.112 อาคารพาณิชย์แห่งแรกในโขงเจียม

ตึกขาว ร.ศ.112 อาคารพาณิชย์แห่งแรกในโขงเจียม เป็นสถาปัตยกรรมแบบฝรั่งเศสที่เรียกว่า Colonial Style สร้างเมื่อ ร.ศ.112 (พ.ศ.2436) สมัยรัชกาลที่ 5 หรือยุคแห่งการล่าอาณานิคม ปัจจุบันมีอายุร้อยกว่าปี เป็นตึกของนายต้น กอมณี พ่อค้าหนุ่มชาวโขงเจียม บุตรชายของหลวงมั่น และนางพรหมมา ซึ่งประกอบการค้าจนมีฐานะมั่นคง จึงคิดสร้างอาคารหลังใหม่ขึ้นเพื่อรองรับกิจการค้าระหว่างไทย-ลาว และภายในท้องถิ่นที่กำลังขยายตัว เป็นอาคารพาณิชย์แห่งแรกของอำเภอโขงเจียมสร้างเสร็จสมบูรณ์เมื่อนายต้นมีอายุ 22 ปี

ตึกขาวนี้ใช้เป็นที่พักอาศัย และเปิดจำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคนานาชนิด ลักษณะเด่นของตึกขาวคือ ตัวตึกก่ออิฐถือปูนทั้งหลัง ใช้ผนังตึกเป็นส่วนรับน้ำหนัก ไม่มีโครงสร้างที่เป็นเหล็ก เสาก่ออิฐถือปูนทรงสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่  หลังคาทรงแหลมสูง อาคารมี 2 ชั้น 3 คูหา มีความผสมผสานวัฒนธรรมไทยกับตะวันตกได้อย่างลงตัว ตัวตึกก่ออิฐถือปูนแบบตะวันตก มีความมั่นคงแข็งแรงและงดงาม ส่วนหลังคาทรงแหลมสูงแบบเรือนไทยภาคอีสานช่วยระบายลมได้ดี

เนื่องจากตัวอาคารทั้งภายนอกและภายใน ฉาบด้วยปูนขาวโบราณที่ทำจากเปลือกหอยเผาไฟบดละเอียดผสมกับยางบง จึงมีสีขาวนวลทั้งหลัง  นายต้น เจ้าของตึกจึงเรียกตึกหลังนี้ว่า “ตึกขาว” และได้เรียกต่อ ๆ กันมาจนปัจจุบัน

ตึกขาว ร.ศ.112 ตั้งอยู่ริมถนนแกล้วประดิษฐ์ เปิดให้ชมด้านนอกได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เป็นแหล่งเรียนรู้ทางด้านประวัติศาสตร์ของท้องถิ่น สามารถเข้าชมได้ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 -18.00 น.

ที่ตั้ง ตึกขาว ร.ศ.112

เลขที่ 25 หมู่ที่ 1 ถนนแกล้วประดิษฐ์ ตำบลโขงเจียม อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี

พิกัดภูมิศาสตร์ ตึกขาว ร.ศ.112

15.317904, 105.498583

บรรณานุกรม

ไกด์อุบล. (2560). ตึกขาว ร.ศ.112 แหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น อ.โขงเจียม, 1 สิงหาคม 2560. http://guideubon.com/news/view.php?t=26&s_id=13&d_id=13