กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง เป็นกลุ่มชาวบ้านที่รวมกลุ่มกันเพื่อแปรรูปข้าวเป็นผลิตภัณฑ์ข้าวกล้องงอก ข้าวอินทรีย์ และผงข้าวกล้องงอกพร้อมชง เพื่อจำหน่ายและสร้างงานสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในชุมชน ตั้งอยู่ในตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว เป็นส่วนหนึ่งของศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง ตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี โดยการรวมกลุ่มเกษตรกรกันมีสมาชิกราว 14 คน ก่อนหน้านี้ได้รวมกลุ่มกันเพื่อผลิตข้าวอินทรีย์เพื่อจำหน่าย ต่อมาได้เพิ่มการแปรรูปเป็นข้าวกล้องงอกผงพร้อมชง ซึ่งเริ่มแปรรูปกันในปี 2557 เป็นการเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกร ข้าวที่นำมาทำข้าวกล้องงอกคือ ข้าวหอมมะลิ และข้าวไรซ์เบอรี่ ซึ่งสมาชิกในกลุ่มเป็นผู้ปลูกเอง เป็นการปลูกแบบอินทรีย์ เมื่อจะนำมาแปรรูปก็จะซื้อข้าวจากสมาชิกในกลุ่มก่อน

วิธีการทำผงข้าวกล้องงอกพร้อมชง ของศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

นำข้าวเปลือกมาล้างให้สะอาด แล้วแช่น้ำไว้ 1 วัน 1 คืน โดยระหว่างแช่น้ำนั้นจะทำการล้างข้าวทุก ๆ 6 ชั่วโมง ถ้าเริ่มแช่ข้าวตอน 6 .00 น. ทิ้งไว้ประมาณ 6 ชั่วโมง ก็จะล้างข้าวและเปลี่ยนน้ำแช่ เพื่อไม่ให้มีข้าวมีกลิ่นเหม็น กล่าวคือ ถ้าแช่ข้าวเวลา 06.00 น. ก็จะทำการล้างข้าวและเปลี่ยนน้ำเวลา 12.00, 18.00 และ 24.00 น.
ล้างข้าวให้สะอาดอีกครั้ง บรรจุลงในกระสอบปุ๋ย ปิดปากกระสอบ และคว่ำกระสอบลง เพื่อให้ข้าวงอก ใช้ผ้าคลุมกระสอบไว้เพื่อให้อยู่ในสภาวะร้อนชื้น ทิ้งไว้อีก 1 คืน
เปิดดูว่าข้าวงอกหรือยัง โดยสังเกตว่ามีรากงอกออกมาตรงจมูกข้าวเป็นรากสีขาวเล็ก ๆ หรือเรียกว่า แบบแตกปากนกกระจอก ซึ่งระยะนี้ข้าวที่งอกจะมีสารกาบาอยู่มาก ช่วงฤดูร้อนและฤดูฝนอัตราการงอกของข้าวจะดีกว่าฤดูหนาว
นำข้าวมาล้างเพื่อเตรียมการนึ่ง
การนึ่งข้าวเพื่อหยุดไม่ให้ข้าวงอก โดยจะนึ่งด้วยหวดแบบอีสาน ใช้เวลาประมาณ 10-20 นาที เพื่อให้ข้าวสุก หรือสังเกตจากการแตกของเปลือกข้าวในกรณีของการนึ่งข้าวหอมมะลิ แต่ข้าวไรซ์เบอรี่เมื่อนึ่งแล้วเปลือกข้าวจะไม่แตกต้องอาศัยการจับเวลา
นำไปตากแดดให้แห้งบนผ้าแยงสีเขียว เกลี่ยให้บางเสมอกัน ถ้าแดดแรงให้เวลา 1 วัน ข้าวก็จะแห้งพอดี
นำไปสีเพื่อเอาเปลือกออก ซึ่งจะเป็นโรงสีขนาดเล็ก ก็จะได้เมล็ดข้าว สามารถนำไปบรรจุขายได้
การแปรรูปเป็นผงข้าวพร้อมชง ก็จะนำข้าวสารงอกที่สีได้แล้วมาคั่วด้วยไฟอ่อน ๆ คนตลอดเวลาจนกว่าจะมีสีเหลืองเล็กน้อย ซึ่งข้าวจะส่งกลิ่นหอมออกมา
พักไว้ให้เย็น จากนั้นฝัดด้วยกระด้งเพื่อเอาฝุ่นและกากออก
นำไปบดและร่อนเอาผงละเอียด ซึ่งจะต้องทำหลายรอบจนกว่าจะได้ผงข้าวตามที่ต้องการ ผงข้าวที่ผลิตจะมีการเพิ่มน้ำตาลให้มีรสหวานเพื่อให้รับประทานได้ง่ายขึ้น และรสธรรมชาติซึ่งไม่มีการผสมน้ำตาล

กาบา สารอาหารจากจมูกข้าว

กาบา (GABA – Gamma Amino Butyric Acid) เป็นสารอาหารที่เกิดขึ้นในส่วนของจมูกข้าวและเกิดขึ้นในภาวะที่ข้าวกำลังงอก กาบามีบทบาทที่สำคัญต่อระบบประสาท ระบบเผาผลาญและช่วยกระตุ้นฮอร์โมนที่สร้างการเจริญเติบโตของเซลล์ใหม่ให้กับร่างกาย จากการทดลองของนักวิจัยพบว่าสารกาบา ช่วยป้องกันการเกิดโรคอัลไซเมอร์ พาร์กินสัน และมะเร็งบางชนิด ปัจจุบันมีการใช้สารกาบาในการผลิตยารักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท เช่นโรควิตกกังวล โรคนอนไม่หลับ และโรคลมชัก ดังนั้น การรับประทานข้าวหอมมะลิกาบานูริซ อย่างน้อยวันละ 150-200 กรัม เป็นประจำทุกวันจะช่วย

ควบคุมน้ำหนัก และควบคุมระดับน้ำตาลในเส้นเลือด
กระตุ้นฮอร์โมนที่ช่วยสร้างการเจริญเติบโตของเซลล์ใหม่ให้กับร่างกาย
ชะลอการเสื่อมของเซลล์ป้องกันการเกิดริ้วรอยที่เกิดจากวัย
ควบคุมระดับคอเลสเตอรอลช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจความดันโลหิตสูง
รักษาและป้องกันโรคอัลไซเมอร์ พาร์กินสัน และโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท
ผ่อนคลายความตึงเครียด ทำให้มีอารมณ์ดี และช่วยในการนอนหลับ

ที่ตั้ง กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

หมู่ที่ 10 ตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี

บรรณานุกรม

อำไพ รอดคำทุย. (2560). สัมภาษณ์ 25 พฤษภาคม 2560.

MGR online. (2552). เปิดความลับทำข้าวกล้องงอก อร่อยแถมได้ GABA สูง กับ มข., 19 กันยายน2560. http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9520000040000.