เรียนรู้และศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นอีสานในการพัฒนาเทคโนโลยีเครื่องมือและเครื่องใช้ของชาวอีสานในอดีต จากภาพวาดที่งานข้อมูลท้องถิ่นได้จากโครงการ การศึกษาและจัดทำฐานข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับประดิษฐกรรมทางเทคโนโลยีสิ่งของเครื่องใช้ในอดีตภาคอีสานตอนล่าง โครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ประจำปี 2555 ของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี โดยมี รศ.อุทัย สุขสิงห์ เป็นหัวหน้าโครงการและคณะ นำมานำเสนอในรูปแบบวิดีทัศน์ เพื่อให้เข้าใจได้ง่าย ๆ และน่าสนใจมากขึ้น
เครื่องใช้ในวิถีชีวิตชาวอีสานในอดีต
เทคโนโลยีเครื่องมือและเครื่องใช้ของชาวอีสานในอดีต บรรพบุรุษของชาวอีสานได้พยายามประดิษฐ์คิดค้นสร้างขึ้น เพื่อใช้เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในการดำรงชีวิต เช่น เครื่องมือสร้างบ้านเรือนอาศัย เครื่องมือการประกอบอาชีพ เครื่องใช้ภายในบ้าน รวมถึงเครื่องเล่นของเด็กอีสานสมัยก่อนและดนตรีความบันเทิงต่าง ๆ ในกิจกรรมงานเทศกาลประเพณีที่สำคัญ หลังจากฤดูกาลเก็บเกี่ยวข้าว เครื่องมือเครื่องใช้เหล่านี้ แสดงถึงวิถีชีวิตและเอกลักษณ์ชาวอีสานที่เป็นอยู่ในช่วงเวลานั้น
เครื่องมือและเครื่องใช้ ส่วนมากทำจาวัสดุที่มีในท้องถิ่น ใช้ภูมิปัญญาที่มีอยู่ในขณะนั้นมาพัฒนาเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ เพื่อใช้ในการดำรงชีวิตให้มีความสะดวกสบายมากขึ้น และมีการใช้งานมาหลายชั่วอายุคน เครื่องมือเครื่องใช้บางอย่างได้เป็นมรดกตกทอดถึงยุคปัจจุบัน
ปัจจุบันมีหลายสิ่งหลายอย่างได้สูญหายไปตามกาลเวลา เพื่อให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้เครื่องมือและเครื่องใช้ของชาวอีสานในอดีต ทางโครงการจึงได้พยายามรวบรวมเครื่องมือและเครื่องใช้ที่สำคัญ และได้นำเสนอในรูปแบบของภาพเขียนประกอบการประยุกต์ใช้ต่าง ๆ ดังปรากฏในวิดีทัศน์นี้
เครื่องมือล่าสัตว์ในวิถีชีวิตคนอีสาน
สมัยก่อนภาคอีสานจะมีความหลากหลายและอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรทางธรรมชาติอยู่มาก ทั้งป่าไม้และสัตว์นานาชนิด ชีวิตความเป็นอยู่จึงต้องอาศัยและพึ่งพิงธรรมชาติ มีการประดิษฐ์คิดค้นเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ ขึ้นมาโดยใช้หลักการง่าย ๆ แต่มีประสิทธิภาพสูง
คนอีสานได้คิดค้นและประดิษฐ์เครื่องมือที่ใช้ในการล่าสัตว์ขึ้นด้วยภูมิปัญญาและความเฉลียวฉลาด โดยอาศัยวัสดุต่าง ๆ ที่มีอยู่ในท้องถิ่น เพื่อให้สามารถล่าสัตว์ได้หลายประเภท ทั้งสัตว์บก สัตว์น้ำ สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ฯลฯ เครื่องมือที่ใช้ล่าสัตว์จะมีความแตกต่างกัน ไปตามประเภทของสัตว์ มีบางส่วนได้นำเสนอไว้ผ่านวิดีทัศน์นี้
วิถีชีวิตคนอีสาน
ชีวิตความเป็นอยู่ของคนอีสานในอดีตนั้นเรียบง่าย เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่นกัน มีศาสนาเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ มีชีวิตที่พึงพาอาศัยซึ่งกันและกันกับทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย จนเกิดเป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมที่สวยงาม
รายละเอียดเพิ่มเติม
บรรณานุกรม
อุทัย สุขสิงห์และคณะ. (2555). รายงานโครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี การศึกษาและจัดทำฐานข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับประดิษฐกรรมทางเทคโนโลยีสิ่งของเครื่องใช้ในอดีตภาคอีสานตอนล่าง. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี