พิพิธภัณฑ์บ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง อุบลราชธานี ตั้งอยู่ในวัดปากน้ำ บุ่งสะพัง เป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านที่เก็บรวบรวมสิ่งของเครื่องใช้ในวิถีชีวิตของชุมชนบ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง อาทิ เครื่องมือประมง เครื่องมือทำเกษตรกรรม เครื่องมือล่าสัตว์ เครื่องมือสำหรับการทอผ้า
ประวัติความเป็นมาของการสร้างพิพิธภัณฑ์บ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง
จากภูมิหลังของชาวบ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานีนั้นเป็นหมู่บ้านเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์และความเป็นมาเกี่ยวข้องกับการสร้างเมืองอุบลราชธานี ทำให้พระครูพัฒนกิจวิมลหรือพระมงคลธรรมวัตร (บุญจันทร์ จัตตสัลโล) อดีตเจ้าอาวาสของวัดบ้านปากน้ำ บุ่งสะพังและเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการก่อตั้งวัดปากน้ำ ท่านได้นำพาชาวบ้านร่วมกันอนุรักษ์วัตถุโบราณ เครื่องมือ เครื่องใช้ของชุมชนบ้านปากน้ำเอาไว้ที่วัดปากน้ำ โดยใช้ศาลาการเปรียญของวัดเป็นสถานที่เก็บรวบรวมและมีวัตถุประสงค์เพื่ออนุรักษ์สืบทอดให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาและเห็นคุณค่าของโบราณเก่าแก่ที่บรรพบุรุษได้คิดค้นเพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ สิ่งเหล่านี้แสดงถึงภูมิปัญญา ศิลปวัฒนธรรม และประเพณีของคนในท้องถิ่น ชาวบ้านเล็งเห็นคุณค่าและความสำคัญจึงนำเอาโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ อันล้ำค่ามามอบให้แก่ทางวัด และทางวัดก็ได้สร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ขึ้นเพื่อเก็บรวบรวมเอาไว้
โบราณวัตถุและข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์วัดบ้านปากน้ำจะเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของคนในชุมชน อันประกอบด้วย เครื่องมือสำหรับการทำนา เช่น ไถ เครื่องสีข้าวแรงมือ กระบุง คุ กระติบข้าว เป็นต้น เครื่องมือสำหรับ การทำประมงพื้นบ้าน เช่น ตุ้ม ลาน จั่น สุ่ม เครื่องมือสำหรับการล่าสัตว์ เช่น หน้าเก้ง นาธนู โฮงไฟ เครื่องมือสำหรับการทอผ้า เช่น ฟืม กี่ จ่อ อัก กระสวย พวงสาวไหม และเชี่ยนหมากแบบต่าง ๆ
ที่ตั้ง พิพิธภัณฑ์บ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง
วัดบ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
พิกัดภูมิศาสตร์ พิพิธภัณฑ์บ้านปากน้ำ บุ่งสะพัง
15.284824, 104.971591
บรรณานุกรม
สมศรี ชัยวณิชยา และเมธี เมธาสุทธิ สุขสำเร็จ. (2554). พิพิธภัณฑ์วัดบ้านปากน้ำ แนะนำพิพิธภัณฑ์วัดบ้านปากน้ำ (บุ่งสระพัง) อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี. อุบลราชธานี: โครงการฟื้นฟูพิพิธภัณฑ์วัดบ้านปากน้ำ.