ฆ้อง เป็นเครื่องตีให้เกิดเสียง ทำด้วยโลหะผสม เช่น ทองเหลืองผสมทองแดง ทองแดงกับดีบุก รูปร่างคล้ายจานคว่ำ มีขอบงุ้มเข้าเล็กน้อย ตรงกลางนูนสำหรับตีด้วยไม้หรือหุ้มผ้า ขอบเจาะรูสองรูเพื่อห้อยเชือกสำหรับแขวน ฆ้องมีหลายขนาดทั้งเล็กและใหญ่ จึงมีเสียงแตกต่างกัน
บ้านทรายมูล อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี เป็นแหล่งผลิตฆ้องทำมือ ชาวบ้านจะยังคงกรรมวิธีการตีแผ่นเหล็กขึ้นรูปและไล่เสียงให้เป็นฆ้องที่มีเสียงดังกังวาน ฆ้องบ้านทรายมูลมีหลายขนาด ตรงกลางจะมีจูม ถ้าขนาดเล็กจะทำแค่ 1 จูม ถ้าขนาดใหญ่ก็จะมี 9 จูม เป็นงานหัตถกรรมที่สร้างรายได้ในช่วงหลังฤดูกาลทำนาของชาวบ้านทรายมูล
รายละเอียดเพิ่มเติม หัตถกรรมตีฆ้อง บ้านทรายมูล
จำนวน : 2 ชิ้น
ชิ้นที่ 1
ลักษณะและขนาด : ฆ้องมีรูปร่างกลม ตีด้วยมือ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 24.5 เซนติเมตร ตรงกลางมี 1 จูม เขียนลวดลายสีทอง มีขอบสูง 3.5 เซนติเมตร
ไม้ตี ด้ามทำด้วยไม้ไผ่ ส่วนหัวพันด้วยผ้ารัดด้วยไนล่อน ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 เซนติเมตร ยาว 26.5 เซนติเมตร
ชิ้นที่ 2
ลักษณะและขนาด : รูปร่างกลม ตีด้วยมือ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 60 เซนติเมตร มี 9 จูม เป็นจูมใหญ่ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 13.5 เซนติเมตร และรายล้อมด้วยจูมเล็กจำนวน 8 จูม มีขอบสูง 7 เซนติเมตร
ไม้ตี ด้ามทำจากไม้เนื้อแข็ง ส่วนหัวพันด้วยผ้าและกระสอบ รัดด้วยไนล่อน ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 10 เซนติเมตร ยาว 28 เซนติเมตร
บรรณานุกรม:
งานข้อมูลท้องถิ่นและจดหมายเหตุ. (2559). หัตถกรรมตีฆ้องบ้านทรายมูล. เข้าถึงเมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2562, http://www.esanpedia.oar.ubu.ac.th/esaninfo/?p=2941
วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. (2558). พจนานุกรมหัตถกรรมเครื่องมือเครื่องใช้พื้นบ้าน. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ