ฟังลำกลอนรวมประวัติศาสตร์ ศรีษะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ โคราช โดย หมอลำใบ ไกยรัตน์ และหมอลำสำเภา พรมสวัสดิ์
กลอนรวมประวัติศาสตร์ ศรีษะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ โคราช
ศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ โคราช เลย หล่มศักดิ์ ๗๖ เมือง จัดกล่าวเรื่องศรีษะเกษ ขุขันธ์ เชียงหลังลาย รัตนะและศรีไศลพร้อม สังฮอมเข้าทัพทันโคกหืด แสนตอดงมรณ ปืดพ้อช้าง เขมรใต้ส่วยเยอ ท่าตูมพร้อมตลอดหมู่นางลอง ผาฮองเขาวิหารด่านหินหอกว้าง หมดทางปวงรวมเขาหลายเมือง เรื่องแม่นไล่ตามแผนหมู่บ้านสายเชื้อแม่นขอม มาจากกำไชปุระเขมรดำจำให้ดีเห็นครักชักนิยายขยายเว้า ศรีสะเกษใกล้บ่อนเค้าพรมะทัตย์ครองเมือง เป็นบ่อนขอมแสดงฤทธิ์ลอคดินผุดขึ้น เห็นแต่ศรีษะพ้นเหลียวดูเพียงใกล้ หน่อยกะมุดลอคพื้นไปใต้บ่อถอย ไปฮอดฮ่อม ค่อย ๆ เอิ้นว่าขุขันธ์ จึงเห็นกายโตขอม บ่อนทันเร็วสู้ เป็นศัตรูกับท้าวธีระพันธ์เจ้าหนุ่มเมืองสุรินทร์ ชื่อว่าเมืองห่อหุ่มพระอินทร์เจ้าแต่งแปลง บอกให้แจ้งนามบุรีรัมย์ นำหลักฐานสาถูปโบราณอ้าง จั่งได้ว่า ศรีษะเกษข้าวขอม เมืองจอมเจ้าพระ สังฆะขุขันธ์ บัวระพันธ์สระ 4 ต้นไม้ถี่สามพู เจ็ดฮูเจ็ดไก่ เจ็ดใหญ่นางลอง บริกองยอดปราชญ์ ผาสารทกุมภัณท์ทานี ลพบุรีทัพค้าย บ้านอ้ายเมืองพิมาย ไธสง กันทรมย์ กันทลักษ์ ดอนม้าชักพระยาไกร เขาอิไลครองจอด เมืองเกลือเมืองเสือ บ้านค้ายเหนือกระโทก หัวโศก โนนลาว หินฮาว ด่านขุนทด น้ำฟดฮูชี ดงสามสีพู เขาลาด ห้วยขาดจอหอ เป็นเล่าถอขอมตั้งเมืองพิมายโคราช เอินวาเมืองขอดหมั้นพระไมล์เมี้ยนหมิ่งมร ท้าวปาจิตกับยอดก้อนเมียหมิ่งอระพิม ตายเพราะสัญลักษ์ได้ก่อหินกวมใส่ เป็นเมืองไกลอาณากว้าง นางกวนท้าวแต่ง สร้างขึ้นด้วยหินแข็งเป็นพระปรางก่อใส่สมอนั้นต่อมา เดียวนี้เจริญหยิ่งเหลือเกิน เป็นชุมนุมรถไฟสามด้าน เป็นสถานรอมท้อน อุบลกะไปจอดฮอดหนองคายตลอดเท่าขนเข้าลั่งกรุง มุงมองสั่งลาวไทยเขมรแขก แลกผองขายสัลซือเมืองนี้อยู่สบาย อีกกับเป็นบ่อน ค้ายเจ้าอนุขุนศึก ปราชัยคุณหญิงโม อยู่กลางทางพื้น คุณหญิงโมใช้ด้วยปืนยิงข้าทะภารลาวตายจุ่ม ชุมพวกเฮายกย่องว่าหยิงกล้าส่าไกล มีชือได้ท้าวสุรนารี เป็นหญิงดีควรยกเกียรติสูงเสมอฟ้า พรรณนาถึงบ้านชัยภูมิบึงใหญ่ ประวัติมีบอกไว้เขากว้างคว่างแดน ครองพาราเสวยเมืองเหลืองมันจำไว้ มีหลายเมืองมาขึ้นภูเขียวน้ำลั่นคอนสวรรค์แกล้งค้อบำเหน็จเข้าใส่กันออกจากหั้นบุ่ง ๑๔ เมืองยาง บ้านท่าขามกุดเลาะเลียบพูพัน เหลียวไปใสบ่อเห็นพื้นสุริยาบ่อฮอดหลุม พูมลำพรม ลำเซินเป็นบ่อนเข้าคนเจ้าส่าไกล มีภูผาป่าไม้ ผาเบียดคอนสาร ภูหนอก ภูนาแชวและภูคลีด้วย เปนสวยลวยภูโค้งโคลงเมืองหลวง ทางหมากนาวหมากพร้าวมีใช้จั่งแม่นหลาย เป็นเขตค้ายอยู่สุขสำราญดี อีกยังมีเมืองเลยต่อต้นไปพุ้น คุณเคยไปหรือไม่ บ่อเคยไปฉันสิเล่า ไปทีแรกไปเห็นผานกเค้างอยตั้งฝั่งพอง แลไปเห็นเกือบฮ้องคือดังสบนก ครอยลงมากินคนอยู่เสมอปางนั้น องค์จอมทันเนากำเมืองสวรรค์มาฉาบให้เห็นหินบอกใช้สมัยนี้ต่อมาภูกระดึงนั้นป้าประวัติว่าสัญญาของพระอินทร์แขนให้สั่นตีดังก้อง เมืองมีภัยต้องเมื่องแล้วให้ลุ่น ฝูงคนเฮาประมาทกันกระดิงหลุดสู่พื้นกวมใช้บ่อดัง สิดังอีกเมื่อครั้งคราวท่านพระศรีอารย์ เผินสิลงมาตรัสโปรดคนภายใต้ เสียงดังไกลปานสิหล้มจักระวาฬสามหลั่น เป็นภูเขาสำคัญมีรุกขาชาติไม้หลายล้น อะเนกนอง เมืองเลยนี่พื้นองตั้งอยู่ริมเลย วังสระพุงริมทางผ่านเห้นมาแล้ว เกินสนุกปานหยังแหล่ว เมืองเลยเด้อป้า เมืองของพระราชาใคร้บัวบาลนั่นบ้านนานลำต่อไป เป็นลูกไท้ไชยะจักระพรรดิ ได้เสวยเซียงทองนึงหลวงพระบางพุ้น คุณเคยไปหรือไม่ เซียงคานด้านฝั่ง เกินสนุกปานหยั่งเมืองท่าหลี่ดาน.ซายสายนั้นแห้งฉกรรจ์ พอไปถึงททีนั้นเห็นธาตุใหญ่เจดีย์ เป็นธาตุสีสองฮักตระหงานงามเงาแก้วเกินสนุกปานหยังแหล่ว เมืองเลยผ้านวมอ่อนประชากรต่างสร้างขุดม้างก่านพูปลูกฝ้ายพร้อมทั้ง พริกขี้หนู มีคำครบทั่วถ้วนในด้าง หนอไม้กะหวาน เข้าสารกะขาว ผู้สาวกะงามตามได้ไปเห็นอล้วเมืองเลยเก้ยป่า ตกไปหล่มพูผาเพ็ชรบูรณรอบตั้งบังใช้แต่พู ใผกะคงสิฮู้เมืองหล่มลมหนาวผู้สาวงามปานพิมอิ่มใจจดจ้อง ต้องได้มองแลสั้งหลิงนำคิดอ่าว อุดมหลายแต่หมากพร้าวตาลมีม่วงมัน ปลูกใช้เปนชั้นๆ สวนหมากเกินหลาย แถวบ้านหวายบ้านพูตลอดถึงดอนติ้ว ทั้งนาซำเลาพร้อมศักดิ์งอวหล่มเก่า เน่าเต็มดินดอกทิ้มหลายล้นจั่งแม่นดี ออกจากหนี้เมืองลาดพูเขาวงษ์ เว้าตรงๆ เมืองทิพย์อุนใอใจกว้าง หมดทั้งปวงเจริญสิ้นดินดีเขาโป่งโหงน้ำลักน้ำร้อนเกาะเบาะน้อยใส่กัน ออกจากนั้นสามแยกกำนันจูน บริบูรณ์สวนพริกโพดผะลาผลส้ม เขานิยมจอจองเงินดีตัวอย่าง เป็นเมืองดีก่อสร้างทางได้บ่อจน ไปจนพ้นเขาเขตรชนแดน บ่อนเขารังวงษ์เล็กแล่นเห็วเร็วอ้อม หัวใจตรอมอุกไหม้แลไปทางหลุ่ม ภูมิวิเชียงแดนกล้าไฮนา ทางบ้านตาดไร่ฟ้า บ้านท่านายม จางหัวลมบ้านเพ็ชรตลอดนาเสลียงด้วย เป็นนาสวยครัวขอนบึงสำพันธ์ สมอทอด วังสำพูตลอดชิ้นดินกว้างอยู่สบาย เป็นเขตค้ายครัวอั่งปานมด พ่อได้อุดแนวกินหมู่ปูปลาข้อน ปูปลาข้อนสงครามก่ะบ่อท่อ ฮูได๋ ได้พบพ้อเห็นแล้วบ่อหนี ต่อจากนี้ให้ลำเบิงคือฉัน นักประพันธิ์ควรใดแตงกลอนมาให้ คือบ่อมีแนวได้ แนวใดพอเล่า อีสำเภายอดเยี่ยมเตรียมไว้สุ่อัน หมดบ่อนนี้แล้วนั้นสิไปไล่หนองคาย แม่นเคยเห็นหรือนายฝายเหนือหรือใต้ ไผสิเห็นข้าอี่สำเภาคนส่า บ่อได้คาดีๆลำได้สูอัน
หมอลำกลอน (ฝ่ายชาย) : นายใบ ไกยรัตน์ อำเภอลืออำนาจ จังหวัดอำนาจเจริญ
หมอลำกลอน (ฝ่ายหญิง) : นางสำเภา พรมสวัสดิ์ อำเภอลืออำนาจ จังหวัดอำนาจเจริญ