หูกวาง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Terminalia catappa Linn.

ชื่อวงศ์: COMBRETACEAE

ชื่อสามัญ: Indian almond, Umbrella tree

ชื่อท้องถิ่น: หูกวาง โคน คัดมือหลุมบัง ตาปัง

ลักษณะ: ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ผลัดใบ ต้นพุ่มทรงเจดีย์ มีกิ่งก้านแตกแผ่ออกไปรอบต้นเป็นชั้น ใบเรียงสลับ มีสีเขียวแก่และหนา ผิวใบเป็นมันวาว ก้านใบสั้น ดอกเป็นแบบช่อเชิงแพ ออกตามซอกใบ ก้านดอกสั้น ผลเป็นแบบเมล็ดเดียวแห้ง รูปไข่หรือรูปรี มีสีเขียวไปจนถึงสีเหลือง ต้นหูกวางสามารถสังเกตได้ง่ายจากลักษณะการแตกกิ่งและใบขนาดใหญ่อยู่เป็นกระจุดปลายกิ่ง

ส่วนที่ใช้ : ใบ

สีที่ได้: สีเหลือง สีเขียวขี้ม้า หรือสีน้ำตาลเขียว

เทคนิควิธีการย้อมสี: การย้อมสีเขียวจากใบหูกวาง เลือกใบหูกวางไม่อ่อนหรือแก่เกินไป อัตรา 15 กิโลกรัมต่อเส้นใย 1 กิโลกรัม อัตราส่วนใบสดต่อน้ำ 1:2 ต้มนาน 1 ชั่วโมง นำน้ำสีไปย้อมเส้นใยด้วยกรรมวิธีย้อมร้อน นาน 1 ชั่วโมง เมื่อย้อมเสร็จแล้วนำมาแช่ในสารละลายช่วยติดสีสารส้ม จะได้เส้นใยสีเหลือง ถ้าแช่ในจุนสีจะได้เส้นใยสีเขียวขี้ม้า มีความคงทนต่อการซักและมีความคงทนต่อแสงในระดับปานกลาง การใช้น้ำสีที่สกัดจากใบหูกวางและใบสมอผสมกันในอัตราส่วน 1:1 โดยปริมาตร ย้อมเส้นใยด้วยกรรมวิธีย้อมร้อนนาน 1 ชั่วโมง เมื่อครบนำเส้นใยมาแช่ในสารละลายในการติดสีจุนสีหลังย้อม จะได้เส้นใยสีน้ำตาลเขียว