ฮีตสิบสอง : ความเคร่งครัดในการปฏิบัติ

หัวหน้าโครงการ: เหมวรรณ เหมะนัค

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความเคร่งครัดในการปฏิบัติฮีตสิบสองของประชาชนในท้องถิ่น เพื่อศึกษาลักษณะและรูปแบบประเพณี พิธีกรรมต่าง ๆ ของฮีตสิบสองที่ปฏิบัติในแต่ละท้องถิ่น

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศึกษาระดับความเคร่งครัดในการปฏิบัติฮีตสิบสอง (งานประเพณี 12 ประเพณีที่จัดขึ้นในรอบ 1 ปี ของชาวอีสานที่ถือปฏิบัติในแต่ละเดือน) ของประชาชนในท้องถิ่น เพื่อศึกษาลักษณะและรูปแบบประเพณี พิธีกรรมต่าง ๆ ของฮีตสิบสองที่ปฏิบัติในแต่ละท้องถิ่น และเพื่อศึกษาสาเหตุของการปฏิบัติหรือไม่ปฏิบัติฮีตสิบสองของประชาชนในท้องถิ่น กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา คือ ประชาชนที่มาทำบุญที่วัดทั้ง 4  คือ วัดบูรพาปะอาวเหนือ วัดบ้านปากน้ำ วัดหนองป่าพง และวัดบ้านศรีไค จำนวน 50 คน จากแต่ละวัด กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดมีจำนวน 200 คน การศึกษาพบว่า ฮีตที่ 12 บุญกฐิน เป็นฮีตที่ปฏิบัติและเคร่งครัดในการปฏิบัติมากที่สุด เพราะปฏิบัติตามพ่อแม่ ฮีตที่มีความสำคัญที่สุดคือ ฮีตที่ 4 บุญผะเหวด เพราะเป็นบุญที่ยิ่งใหญ่ประจำปี ฮีตที่ปฏิบัติกันน้อยที่สุดคือ ฮีตที่ 1 บุญเข้ากรรมเพราะพ่อแม่ไม่ปฏิบัติ บ้านปะอาวซึ่งเป็นที่ตั้งของวัดบูรพาปะอาวเหนือ มีการปฏิบัติฮีตสิบสองที่โดดเด่นที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งฮีตที่ 3 บุญข้าวจี่ ชาวบ้านปะอาวจะทำบุญข้าวจี่พร้อมกับบุญกุ้มข้าวใหญ่ในวันมาฆบูชา

รายละเอียดเพิ่มเติม : ฮีตสิบสอง : ความเคร่งครัดในการปฏิบัติ รายงานโครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปี 2547