ความสวย...ที่แตกต่าง
เทียนพรรษาทั้งประเภทแกะสลักและติดพิมพ์ของจังหวัดอุบลราชธานีในยามที่ปรากฏต่อสายตาประชาชนนั้นมีความสวยสดงดงาม ยิ่งนัก แต่กว่าความงดงามของต้นเทียนจะปรากฏฉายออกมาได้นั้น ต้องอาศัยความรู้ความสามารถทางด้านศิลปะ ประกอบกับจินตนาการอันบรรเจิดของช่างเทียน การทำเทียนพรรษาทั้งสองแบบนั้นกรรมวิธีและขั้นตอนมีความแตกต่างกัน ดังนี้
เทียนประเภทติดพิมพ์ |
เทียนประเภทแกะสลัก |
การหล่อต้นเทียนจะมีขนาดเล็กกว่าขนาดที่ต้องการ เนื่องจากจะมีการติดผึ้งแผ่นหรือดอกผึ้งเสริมเข้าไปให้เกิดลวดลายที่สวยงาม ต้นเทียนที่ได้ก็จะมีขนาดตามที่ต้องการ |
การหล่อลำต้นเทียนจะมีขนาดใหญ่กว่าขนาดที่ต้องการ เนื่องจากต้องเผื่อการเกลาเทียนออกในขั้นตอนของการแกะสลัก |
ลำต้นจะต้องกลึงให้ได้รูปร่างที่ต้องการก่อน ทั้งส่วนโค้ง ส่วนนูน และส่วนคอด เมื่อเวลาติดแผ่นผึ้งหรือดอกผึ้งสามารถติดลงไปบนต้นเทียนได้เลยตามรูปทรงที่กลึงไว้ |
ลำต้นเทียนที่หล่อเสร็จแล้ว บางต้นแกะสลักได้เลยโดยไม่ต้องกลึง ขึ้นอยู่กับเทคนิคและความประณีตของช่างเทียน |
ขี้ผึ้งที่นำมาทำลำต้นเทียนและแผ่นผึ้งจะเป็นขี้ผึ้งผสม คุณภาพไม่ดีนัก มักมีสีเหลือง สีแดง หรือสีส้ม ส่วนดอกผึ้งจะใช้ขี้ผึ้งแท้คุณภาพดี มีสีเหลืองหรือสีเหลืองอ่อน |
ขี้ผึ้งที่นำมาใช้ทำลำต้นและสีของดอกหรือลวดลาย จะเป็นขี้ผึ้งชนิดเดียวกัน มีสีเดียวและสีดูสม่ำเสมอกัน |
ลวดลายของต้นเทียนเกิดจากการติดดอกผึ้งลงบนแผ่นผึ้ง หรือติดลงบนลำต้นโดยตรง ทั้งนี้แล้วแต่ช่างจะเห็นเหมาะสม |
ลวดลายของต้นเทียนเกิดจากการแกะสลัก |
ลวดลายของต้นเทียนอาจจะหลุดลอกได้ง่าย เพราะเป็นเพียงการนำดอกผึ้งมาติดไว้เท่านั้น |
ลวดลายมีความคงทน ไม่หลุดลอก เว้นแต่จะมีการแตกหักบ้าง เพราะเกิดจากการแกะสลักลวดลายลงไปบนต้นเทียนเลย |
ลวดลายต่าง ๆ จะเป็นดอกเล็ก ๆ บาง ๆ ไม่นูน ไม่หนา เพื่อให้มีความละเอียด |
ลวดลายมีทั้งขนาดเล็กไปถึงใหญ่ มีส่วนหนา นูน เส้นลายลึก สลับซับซ้อน มีมิติ |
ดอกผึ้งที่นำมาติดเป็นลวดลาย แต่ละดอกเป็นอิสระที่ตัดขาดจากกัน |
ลวดลายจะต่อเนื่องกันทั้งหมด |
ลวดลายมีความสวยงาม ละเอียด แต่ไม่ต่อเนื่องเป็นเรื่องราวเดียวกัน |
ลวดลายมีความสวยงามเกี่ยวเนื่องกันเป็นเรื่องราว |
มีรอยต่อระหว่างลวดลายมากมาย เพราะใช้ดอกผึ้งมาติดเรียงกัน |
ทั้งส่วนฐาน ลำต้น และยอด ไม่มีรอยต่อ |
เครื่องมือ และวัสดุที่ใช้ในการพิมพ์ดอกผึ้งมีหลายอย่าง เพราะการพิมพ์มีขั้นตอนซับซ้อน และละเอียดอ่อน |
เครื่องมือที่ใช้ในการแกะสลักเป็นเครื่องมือง่าย ๆ วิธีการไม่สลับซับซ้อน |